Tamamlayıcı Beslenme Yöntemleri
Tamamlayıcı beslenmede geleneksel yöntemlerin dışında son dönemlerde yeni yöntemler de söz konusudur. Bebeğin fiziksel ve psikolojik gelişimine, gösterdiği tepkilere göre tamamlayıcı beslenmeye başlamak gerekir. Bir bebek için çok başarılı ve doğru olan bir yöntem diğer bir bebek için uygun olmayabilir. Bu nedenle genel doğruları uygularken bebeği iyi gözlemleyip bebeğin doğrularına göre yol alınmalıdır.
Tamamlayıcı beslenme şekillerini 3’e ayırabiliriz:
- Ebeveyn Kontrollü Beslenme (Geleneksel Yöntem)
- Responsive Beslenme
- Baby-Led Weaning (Bebek Kontrollü Beslenme)
Ebeveyn Kontrollü Beslenme:
Bebeğin beslenme saatlerini, yemeklerinin içeriklerini, miktarını ve besinin bebeğe yedirilmesi ebeveyn kontrolünde gerçekleşir. Bunları ebeveyn belirler ve ebeveyn tarafından bebeğin beslenmesi sağlanır.
Responsive Beslenme:
Bu beslenme yönteminin bir diğer adı da bebeği dinleyerek beslenmedir. Buradaki temel amaç bebeğin açlık ve tokluk duygularını keşfedebilmesi ve tanıyabilmesi için beslemek için bebeğin acıkmasını beklemektedir. Bu yöntemde eğer bebeği açlık hissini anlamadan beslemeye başlarsanız ileride çocukluk çağında açlık ve tokluğunu ayırt edemeyeceği ve dolayısıyla beslenme sorunlarının ortaya çıkabileceği savunulur. Bebeği dinleyerek besleyip önündekini bitirmesi beklenmez, bebek yemeyi durdurduğunda veya reddettiğinde beslenme sonlandırılır. Daha sonra bebeğin iyice acıkması ve sonraki öğünü istemesi beklenir. Bebek her ağladığında bu açlık belirtisi değildir. Her bebeğin acıktığında verdiği tepkiler farklı olmaktadır: çeşitli ifadeler, mimikler ve sesler gibi… Bebeğe özgü tepkiler gözlenir ve buna göre beslenme gerçekleştirilir.
Baby-Led Weaning Beslenme:
Bu yöntem ek gıdalara geçiş ve ilerleme döneminde bebeğin kendi kendini besleyebilme yetisini vurgulamaktadır. Bu yaklaşımın söylediği temel noktaların başında bebeklerin ilk ek gıdalarla tanışmasından itibaren beslenmede özgür bırakılmasının beslenme gelişimine fizyolojik ve psikolojik faydaları gelmektedir. Bu yöntem bebekleri kaşıkla beslemek yerine sofradan ve besinleri ellerine vererek kendi kendilerini beslemelerini savunmaktadır. Bu yöntem 6 aya gelen bebeklerin motor becerilerinin bebeğin kendi kendine besinleri tadabilecek ve yiyebilecek kadar geliştiğini söyler. Tamamlayıcı beslenmeye başlarken bebeğin kaşıkla beslenmesi önerilmez. Baby-led weaning beslenme yönteminde besinlerin bebeğin önüne konularak, tek tek, el yemekleri şeklinde verilmesi önerilir. Aynı zamanda bebeğin yemek istediği veya yiyebildiği kadar yemesini savunur. Bu yöntemle beslenmede bebeğin sürekli annenin gözetiminde olması gereklidir aksi durumda boğulma, genize kaçma gibi durumlar söz konusu olabilir. BLW’de besine ilk geçiş aşamasında sunulan yiyecekler, bebeklerin avuçlarıyla kavrayabilecekleri boyutta ve damaklarıyla ezebilecekleri yumuşaklıkta hazırlanmalıdır. Bu kıvamı sağlamak için en sağlıklı yöntem buharda pişirmedir. BLW yönteminde, kaşıkla beslemek uygun olmadığı için sıvı gıdalar küçük, kırılmayacak fincan ya da bardaklarla bebeğe sunulur. İlk denemede; bebek yaklaştığında, bardağa eğim vererek, sıvıyı ağzına doğru yönlendirmesine yardımcı olunur. İstediği kadar içmesi sağlanır, istemediğini gösteren hareketler yaptığında kesilir.
Yapılan araştırmalar sadece bu yöntemle beslenen bebeklerin demir eksikliği ve kalori eksikliği ile karşılaşma risklerine dikkat çekmektedir. BLW’nin tamamlayıcı beslenmeye başlarken birebir uygulanması her bebek için aynı derecede doğru olmayabilir. Erken doğum, düşük kilolu doğum, çoğul bebekler böyle durumlarda daha hassas olabilirler. Bununla birlikte her şeyi düzgün giden bir bebek de kendisiyle aynı ayda olan diğer bir bebekle benzer tepkileri vermeyebilir. Bu nedenle özellikle bu dönemde bebeğin ebeveynleri tarafından çok iyi gözlemlenerek, bebeğin tepkilerine uygun olarak (responsive feeding) beslenmesi gerekir.
Bahçeşehir Zayıflama Merkezi olarak ‘Tamamlayıcı Beslenme Yöntemleri?’ sorusunun yanıtına yönelik hazırladığımız blog yazısının sonuna geldik. Umarız sizler için faydalı ve bilgilendirici bir içerik olmuştur. İstanbul diyetisyen arayışınızda yanınızda olduğumuzu hatırlatmak ister, herhangi bir sorunuz olması durumunda bizlerle iletişime geçebileceğinizi belirtmek isteriz.